Een kosten batenanalyse opstellen? Zo doe je dat!
Plan je een grote investering, dan wil je natuurlijk vooraf weten of je het geld op termijn zal terugverdienen. Een kosten batenanalyse is een manier om de terugverdientijd te berekenen. Zo kan je de investering onderbouwen en weloverwogen de sprong wagen. Maar wat zijn kosten en baten? En hoe stel je dan precies een kosten batenanalyse op? We leggen het uit en geven een kosten-batenanalyse als voorbeeld.
Wat zijn kosten en baten in de kosten batenanalyse?
Om een kosten baten afweging te doen, stel je eerst de (verwachte) kosten en baten van het project vast. Je zet ze in een kosten baten overzicht en vergelijkt ze vervolgens met elkaar aan de hand van het verschil. Maar wat zijn kosten en baten precies?
Kosten (of uitgaven)
Denk aan de kosten die je maakt wanneer je investeert in nieuwe apparatuur omdat de huidige apparatuur aan vervanging toe is. Het gaat bijvoorbeeld ook om nieuwe werkkleding die aansluit bij een aangepaste bedrijfshuisstijl en langdurige kosten - zoals licentiekosten .Baten (of inkomsten)
Hier vallen alle soorten inkomsten onder, zoals inkomsten uit productverkoop, huurinkomsten, dienstverlening, maar ook licenties en rente-inkomsten. Structurele financiële meevallers door investeringen – bijvoorbeeld een hogere efficiëntie dankzij nieuwe productiemachines - kun je ook zien als inkomsten.Terugverdientijd
In een kosten-batenanalyse trek je de uitgaven af van de opbrengsten. Met de terugverdientijd bereken je vervolgens hoelang het duurt voordat je de kosten hebt terugverdiend met de baten. We geven verder in dit artikel een een kosten-batenanalyse als voorbeeld.Kosten en baten afwegen in een kosten baten overzicht
Bij een kosten batenanalyse zet je alle kosten en baten tegenover elkaar. Je maakt een kosten baten afweging waarbij je de (financiële) voordelen van een investering vergelijkt met de kosten. Je krijgt zo een kosten baten overzicht en ziet met één blik of de investering wel of niet winstgevend zal zijn. Door de kosten baten afweging te maken, weet je ook hoelang het duurt totdat je iets terugverdient. Het is daarnaast ook een manier om de langdurige impact van een investering in te schatten. Een kosten baten overzicht helpt dus bij de interne beslissing om de investering te doen en om de uiteindelijke keuze te onderbouwen. Als de analyse negatief uitvalt, kan je er bijvoorbeeld voor kiezen om het project te herzien of te annuleren.
Een kosten-batenanalyse als voorbeeld
Stel dat je investeert in een nieuw online bestelsysteem. Dat vraagt zowel een investering op korte als op lange termijn. Maar: het zal je uiteindelijk ook extra inkomsten opleveren. We zetten de kosten en baten van een nieuw online bestelsysteem op een rijtje in dit kosten-batenanalyse voorbeeld.
| Kosten | |
| Initiële kosten van nieuwe softwarelicenties: | € 8.000 |
| Implementatiekosten installatie en configuratie: | € 1.500 |
| Opleiding van medewerker: | € 1.500 |
| Totale kosten | € 11.000 |
| Baten (per maand) | |
| Omzetstijging door hogere productiviteit | € 1.000 |
| Minder omzetverlies foutgevoeligheid | € 500 |
| Maandelijkse baten | € 1.500 |
Terugverdientijd
De terugverdientijd is de benodigde tijd om de investering terug te verdienen op basis van de baten. Je berekent dit door de totale kosten te delen door de maandelijkse baten.
Terugverdiendtijd (totale kosten / maandelijkse baten):
11.000 / 1.500 = 7.3 maanden
Afweging op basis van een goede analyse
Een kosten baten analyse geeft dus weer in hoeverre de kosten van een investering terug te verdienen zijn met de opbrengsten (baten) ervan. Zo verdien je in het bovenstaande voorbeeld binnen ongeveer 7 maanden de kosten terug. Vanaf dat moment draagt de investering dus direct bij aan je winst. Je kunt als manager op basis van dit inzicht weloverwogen kiezen om te investeren.
Je kosten baten analyse digitaliseren
Een goede analyse begint altijd bij een goed zicht op je bedrijfsresultaten. Want alleen met de juiste cijfers krijg je betrouwbare resultaten. Met Business Intelligence software leg je alle inkomsten en uitgaven digitaal vast op een overzichtelijke en structurele manier. Resultaten en statussen zijn altijd inzichtelijk via dashboards. Dat maakt het opstellen van analyses eenvoudiger en betrouwbaarder.
