Ondernemersklimaat: personeelstekorten, betalingsachterstanden en economische uitdagingen domineren

Ondanks uitdagingen blijkt de Belgische KMO verrassend veerkrachtig: hoge investeringsbereidheid en optimisme over voortbestaan

Wemmel, 27 juni 2025 - Belgische ondernemers staan in 2025 nog altijd voor veel uitdagingen. Uit onderzoek van Exact, uitgevoerd door onafhankelijk onderzoeksbureau Markteffect onder 500 kmo’s, blijkt dat personeelstekorten, betalingsachterstanden en een uitdagend economisch klimaat de grootste struikelblokken vormen. Desondanks tonen de kmo’s doorzettingsvermogen: de investeringsbereidheid blijft hoog en 75% verwacht de komende twee jaar te blijven bestaan. 

De grootste bezorgdheden van kmo’s liggen momenteel bij kostenbeheersing, personeelsbehoud en het behoud van klanten. Bedrijven geven aan te willen investeren in groei, maar worden geremd door stijgende kosten en een aanhoudende krappe arbeidsmarkt. Voor veel ondernemers ligt de focus in 2025 dan ook op het verhogen van de omzet, het verlagen van kosten, efficiënter werken en het aantrekken en behouden van talent. 

"Belgische ondernemers balanceren tussen ambitie en realiteit," zegt Sigrid Jansegers, verantwoordelijk voor de sales operatie binnen Exact. "Ze willen groeien en hun omzet verhogen, maar staan onder druk door stijgende kosten, moeite om talent aan te trekken en de nood om efficiënter te werken. In deze context is het cruciaal om te blijven investeren in automatisering, iets wat bij 59% van de kmo’s al bovenaan de agenda staat. Dit helpt niet alleen om efficiënter te werken, maar maakt bedrijven ook aantrekkelijker voor jong talent." 

Tijdige betaling blijft een grote bron van frustratie. Maar liefst 96% van de kmo’s krijgt te maken met laattijdige betalingen; gemiddeld blijft 21% van de facturen te lang openstaan en 5,7% wordt zelfs helemaal niet betaald. Daardoor lopen bedrijven gemiddeld €27.000 aan omzet mis per jaar. Toch geeft 15% van de ondervraagden aan zich hier niet tegen te beschermen. 

De gevolgen zijn voelbaar: cashflowproblemen, gemiste investeringskansen en verhoogde financiële kwetsbaarheid. Sigrid vervolgt: “De impact van wanbetalingen is niet te onderschatten. Ondernemers missen daardoor niet alleen inkomsten, maar ook de ruimte om te investeren of hun werking te versterken.” Om risico’s te beperken, controleren veel ondernemers de kredietwaardigheid van nieuwe klanten (44%) of schakelen ze incassobureaus in (36%). 

Naast betalingsproblemen ervaren ondernemers ook bredere economische druk. Slechts één op de drie kijkt met vertrouwen naar de economische omgeving, terwijl bijna de helft die als uitdagend omschrijft. Factoren zoals inflatie, administratieve lasten en een onvoorspelbare arbeidsmarkt voeden die onzekerheid. 

Toch blijven veel kmo’s investeren. Meer dan een derde van de bedrijven plant een investering van 5 tot 10% van de jaaromzet, en nog eens 35% voorziet kleinere investeringen tot 5%. Die middelen gaan vooral naar digitale tools en software, technische uitrusting zoals machines of apparatuur, en de ontwikkeling van medewerkers. 

Ondanks de economische tegenwind verwacht 72% van de ondernemers een stabiele of licht groeiende omzet in de komende periode. Ook de winstverwachtingen zijn voorzichtig positief: 38% rekent op een lichte positieve marge (2 tot 10%). 

Wat vooral opvalt, is dat drie op de vier ondernemers vertrouwen hebben in het voortbestaan van hun bedrijf op middellange termijn. Dat wijst op een opmerkelijke mate van veerkracht en aanpassingsvermogen. 

Het volledige rapport met alle inzichten uit de KMO Barometer is beschikbaar via deze link.