KMO Barometer 2021: de 3 grootste uitdagingen

Wemmel, 14 juli 2021 - Door de donkere wolken beginnen er eindelijk weer wat zonnestralen de fabriekshal in te schijnen. Sinds begin dit jaar tekent Statbel opnieuw een positieve index ten opzichte van 2020. We halen zelfs resultaten boven het niveau van 2019. Maar dat betekent niet dat er geen werk aan de winkel is.  

Productiebedrijven zien verschillende uitdagingen in hun vakgebied, maar lijken ook oplossingen te hebben. Softwarebedrijf Exact onderzocht met de KMO Barometer, een tweejaarlijks internationaal onderzoek onder 80 productiebedrijven bij kmo’s, welke uitdagingen zij zien voor de toekomst. 

1. Expertisetekort: hoe kom ik aan vakkundig personeel? 

35 procent van de Belgische kmo’s noemde het vinden van vakkundig personeel als belangrijkste struikelblok, en het is daarmee de meest genoemde uitdaging. Dat kunnen we verklaren aan de hand van drie duidelijke factoren. Ten eerste is er sprake van een algemene vergrijzing op het niveau van de werknemer. Er stroomt minder vakkundig personeel in, dan dat er uitstroomt. Ten tweede blijkt dat er nood is aan andere profielen, door de digitalisering van de productiesector. Tot slot zijn deze nieuwe profielen ook zeer gewild in verschillende types bedrijven en sectoren. Het vinden van talent is daarom vaak een uitdaging.

Omscholen is dus de boodschap. Nieuwe talenten vinden en opleiden is vaak duurder dan levenslang leren aanbieden aan medewerkers met ervaring. Het uitrollen van een vaardighedenplan is hierin een mooie eerste stap. 

2. Lokaal produceren: hoe hou ik productie in België?

Enkele jaren geleden stelde de industrie al een tendens vast dat er productie naar het buitenland verhuisde, 31 procent ziet dit nog steeds als een belangrijke uitdaging. Toch zien we steeds vaker een verschuiving, en vandaag stellen we twee stromen vast. Enerzijds trekken bedrijven naar het buitenland om productie goedkoper te houden, wanneer ze produceren op grote schaal. Daar tegenover staat dat wanneer snelheid, personalisatie en vaak ook maatschappelijk verantwoord ondernemen (in een bredere context) meespelen, bedrijven eerder kiezen om lokaal te produceren.

Transparantie zal hier een belangrijke rol in spelen. Consumenten en bedrijven kopen ook graag van communicatief toegankelijke en gecontroleerde bedrijven. Het is geen kwestie van ‘als’ maar ‘wanneer’ dat bepaalde producties terugkeren of zich hier steviger verankeren.

3. Productiekostenreductie: hoe ‘maak’ ik goedkoper?

Maar liefst 33 procent van de ondernemers zegt het drukken van de kostprijs als de grootste uitdaging van de toekomst te zien. Daarmee staat productiekostenreductie met stip op één in deze lijst. Om te kunnen concurreren met (bijvoorbeeld) China of Oost-Europese landen moet de kostprijs van producten omlaag. Bedrijven vinden daarbij oplossingen in bijvoorbeeld de productieplanning. Door gebruik van software die productielijnen stroomlijnt en optimale inzet ervan plant, kan de downtime fors omlaag en de efficiëntie omhoog. Zo halen fabrieken optimaal rendement uit hun machines.

Op die manier lossen ook andere problemen zichzelf op. Digitaal sterke organisaties hebben minder technisch personeel nodig (een probleem voor 26 procent van de organisaties) en kunnen meer unieke producten in kleine series maken (18 procent).

Sigrid Jansegers, Sales Director bij softwarebedrijf Exact: “We zien dat veel ondernemers zich realiseren dat we voor een verandering in de industrie staan. Ik ben ervan overtuigd dat productiebedrijven omzet verliezen als ze niet in staat zijn om snel op vragen van de klant te reageren. Waar de maatschappij steeds meer verwacht dat leveranciers in staat zijn om op zeer korte termijn maatwerk in kleine series te leveren, blijven slecht gedigitaliseerde maakbedrijven achter. Ze kunnen niet snel genoeg een offerte uitbrengen en zijn daarnaast niet in staat om snel te produceren. Dit soort bedrijven verliest orders. De koplopers kunnen automatisch offertes uitbrengen en zijn in staat om binnen 24 uur maatwerk te leveren. Zij groeien snel en werken volgens de trend of verwachting 'vandaag voor 22.00 uur besteld, morgen in huis'. Per order is het duurder, maar de klant wint in flexibiliteit en heeft een lager kapitaalbeslag doordat die geen voorraad hoeft te hebben.”