CFO huiskamersessie: hoe finance in groeibedrijven de balans tussen cultuur en structuur bewaakt

Naarmate een bedrijg groeit en professionalisering noodzakelijk wordt, komt de oorspronkelijke founders mentality vaak onder druk te staan. Hoe bewaak je als CFO de balans tussen cultuur en structuur?

Die vraag stond centraal tijdens een intieme huiskamersessie op 13 november, georganiseerd door Netwerk C in samenwerking met Exact. Op landgoed Salentein gingen elf financiële leiders met elkaar in gesprek. Er volgde een open dialoog over de dynamiek tussen CFO en CEO, en over het belang van financiële controle en rapportage in snelgroeiende organisaties.

Het boek The Founder’s Mentality van Chris Zook en James Allen vormde het vertrekpunt voor de discussie. Hierin belichten de auteurs de mentaliteit van jonge bedrijven, die ze definiëren aan de hand van drie pijlers:

1. Een sterke missie die het bedrijf onderscheidt en richting geeft
2. Het vermogen om dicht op klantbehoeften en operaties te staan
3. Sterk eigenaarschap en verantwoordelijkheidsgevoel onder medewerkers

Deze elementen vormen volgens de auteurs de ‘magie’ van een groeibedrijf, en de culturele basis waarop groei kan plaatsvinden. Maar naarmate een organisatie opschaalt, neemt de complexiteit toe en wordt professionalisering onvermijdelijk. Op dat moment komt de CFO steeds meer in beeld als de bewaker van structuur en processen.

De ondernemersmentaliteit die de groeibedrijven succesvol heeft gemaakt, komt in het geding zodra het aantal medewerkers, processen en systemen toeneemt. Dat is een herkenbaar beeld voor de aanwezige CFO’s. Structuur is nodig om te kunnen opschalen, maar mag de cultuur niet verstikken. Dit vraagt om een delicate balans.

Voor de CEO betekent dit vaak een kantelpunt: het loslaten van het ‘kindje’. Waar beslissingen voorheen intuïtief en snel werden genomen, komt nu een breder managementteam in beeld. Dat vraagt om vertrouwen en het durven delegeren van eigenaarschap binnen de organisatie. De CEO blijft echter vaak zowel intern als naar buiten toe de bewaker en het gezicht van de cultuur.

Tegelijkertijd komt de CFO als belangrijkste bewaker van de structuur in beeld. Deze moet systemen en processen inrichten die de missie van het bedrijf meetbaar én leefbaar maken. Hoe voorkom je dat je als organisatie uit de bocht vliegt? Financiële grip en rapportages blijken daarbij cruciale factoren.

Grip op cashflow, werkkapitaal en financiële verplichtingen zijn volgens de CFO’s aan tafel cruciale factoren om een groeiende organisatie gezond te houden. In veel groeibedrijven bestaan verschillende administraties, kostenstromen en teams die elk hun eigen dynamiek hebben. Maar om de structuur te bewaken is overzicht nodig. Door administraties vanuit een centraal punt te beheren, krijgt finance zicht op cashmanagement, uitgaven en toekomstige verplichtingen.

Dat centrale inzicht is essentieel om te weten of salarissen en facturen betaald kunnen worden, en om koers te houden richting een financieel gezonde organisatie. Het biedt helderheid over wat er binnenkomt, wat eruit gaat en hoeveel ruimte er is om verantwoord te investeren. Financiële grip vormt daarmee een van de eerste voorwaarden voor duurzame groei.

Heldere, consistente rapportages helpen om te zien hoe een organisatie ervoor staat. Ze geven CEO en management het vertrouwen dat beslissingen op een gezonde basis worden genomen. Door financiële prestaties scherp te monitoren en transparant te communiceren, ontstaat rust in de organisatie. Stakeholders en investeerders verwachten bovendien volledige transparantie voordat zij nieuw kapitaal beschikbaar stellen.

Betrouwbare rapportages zorgen daarmee niet alleen voor controle, maar creëren ook ruimte om te ondernemen. Ze vormen de brug tussen de ondernemersdrift van de founder en de structuur die nodig is om verantwoord op te schalen.

Exact is zelf ruim veertig jaar geleden ontstaan vanuit een founders mentality, en de cultuur zit nog altijd in ons DNA. We weten hoe belangrijk het is om grip te houden op groei zonder de cultuur te verliezen die een bedrijf sterk maakt.

Daarom ondersteunen we finance professionals bij het omgaan met groeiende complexiteit door het verlichten van administratieve druk en het centraal beschikbaar maken van financiële informatie. Zo krijgen finance teams inzicht in cashflow, uitgaven en verplichtingen, over meerdere administraties, locaties of teams heen. Dit inzicht maakt dat je efficiënt kunt werken en weet waar je bedrijf naartoe kan groeien. Het biedt ruimte om te investeren in mensen en in de cultuur die jouw organisatie uniek maakt.